4 yıl önce iş amacıyla gittiği her otelde nüfus cüzdanına güvenlik noktalarında el konulması sonucu kimliğinin kaybolması veya
karışması nedeniyle mağdur olan elektronik işçisi 51 yaşındaki Levent Kontaş,
kamuoyunda sahte kimlikle işlenen suçların olduğunu da görünce bunu engellemeye
yönelik araştırma yapmaya başladı.
Bu kapsamda, Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER),
İçişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı,
Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Güvenlik Daire Başkanlığı ile 20’ye yakın yazışma
yaptığını kaydeden Kontaş, kimlik fotokopilerinin alınması ve kimliğe el
konulması gibi durumun şikayete bağlı bir suç olması nedeniyle Cumhuriyet
Başsavcılığına başvuru yapması gerektiğinin kendisine bildirildiğini aktardı.
"Haklı buldu"
Herkesin günlük hayatında kimlik fotokopisi veya
kimliğini resmi veya özel bir yere, kuruluşa bıraktığını dile getiren Kontaş, "Ben
Cumhuriyet Başsavcılığına şikayette bulunmadım. Türkiye Büyük Millet Meclisi
Kamu Denetçiliği Kurumuna 2014 yılının kasım ayında başvuru yaptım. KDK, 14’e
yakın kanun maddesine atıfta bulunarak, hiçbir kurum kuruluşun nüfus
cüzdanlarına el koyamayacağını bildirdi. Devlet kurumlarından müdürlük
statüsünde olanlar gerekirse, kimliğin bir suretini kopyalayabilir. Ama
otellerde veya güvenlik kapılarında nüfus cüzdanlarına el konulması ya da
kopyalanmasını KDK, 14 maddeye dayanarak bildirdiği, kanun maddeleriyle hiçbir
şekilde bu uygulamanın yapılamayacağıdır. Kararda, özel sektör dahil hiçbir
yerin nüfus cüzdanlarının kopyalarını alamayacağı ve kişisel bilgilerin,
yalnızca savcılık kararıyla görülebileceği belirtildi" dedi.
"Kimlik bilgilerinizi paylaşmayın"
Kontaş, Kamu Denetçiliği Kurumundan gelen tavsiye
kararını ise şöyle açıkladı:
"Kimlik kopyaları alınamaz, dijital olarak
çekilemez, hiçbir kişi veya kurum ziyaretçi de olsanız, bir yere de gitseniz el
konulamaz. Otellerde yapılan ise güvenlik noktasında kimlikler alınıyor,
resepsiyonda konaklama esnasında halkımız aceleci olduğu için kimliğini
bilinçsizce veriyor. Dijital olarak kopyalanan kimlik bilgileri, gece yarısı
kolluk kuvvetlerine gönderiliyor. Savcılık kararı olmadan TC kimlik numarası
dışında, seri, kayıt, aile sıra numarası gibi bilgiler, kişiye özel
bilgilerdir. Bunları kimseyle paylaşmayın."
"Karar iletildi"
Ortada verilen bir tavsiye kararı olduğunu ifade
eden Kontaş, "Karar, Türkiye genelini ilgilendiriyor. İçişleri Bakanlığı,
Kültür ve Turizm Bakanlığına, Antalya Valiliğine bu tavsiye kararı gitti. 2010
yılında Kültür ve Turizm Bakanlığının yayınladığı bir genelge var. Otel ve
kurumların çoğu biliyor. Otellerde konaklama esnasında, kimlikle ilgili
istismarlar olmasından dolayı, ‘kimlik fotokopileri kopyalanamaz, dijital
olarak alınamaz.’ Ama çoğu otel ve konaklama tesisi bu genelgeye uymuyor.
Kimlik mağduru olan kişileri çevremizde görebiliyoruz. Kimlik bilgileri sızdığı
anda, adınıza başka kimlik çıkar ve mağdur değişik olaylardan olabilirsiniz.
Tavsiye kararı yeni. Ama karar ilgili yerlere gönderildi" dedi.
"Üzerime 4 hat çıkmış"
Kimlik kopyalama mağduru 46 yaşındaki Mustafa
Özçelik ise çeşitli zamanlarda belirli yerlere bırakmak zorunda kaldığı kimlik
fotokopilerinin suistimal edilerek üzerine 4 adet GSM hattı çıkarıldığını
kaydetti.
Bu hatların durumu hakkında da net bilgiler
alamadığından yakınan Özçelik, "İş için girip çıktığımız otellerin
girişinde güvenlik noktasına kimliklerimizi bırakıyoruz. Bu süre zarfında
kimlik üzerinde neler yapılıyor bilemiyoruz. Fotokopi çekilip üzerine foto
ekleyerek başka işlerde kimliğimiz kullanılabilir. Çevremizde bu şekilde mağdur
olan var. Güvenlik amacıyla alınan kimliğimizden mağdur oluyoruz. O kadar
ileriye gidilmiş ki benim üzerime olan hatları değiştirebilmişler bile. Nerede
ne zaman kimliğim alınmış bilemiyorum" dedi.
