İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutuklular, 50 yıldan uzun süredir açlık grevleriyle hak arıyor

Filistinli tutukluların ramazanda başlayacaklarını duyurduğu son toplu açlık grevi, cezai uygulamalar ve keyfi tedbirlerin durdurulmasıyla askıya alındı

KAYS EBU SEMRA - İsrail'in keyfi uygulamaları ve hak ihlallerine karşı seslerini duyurmaya çalışan Filistinli tutuklular, bir kez daha son çare olarak başvurmak zorunda kaldıkları açlık grevi adımıyla sonuç aldı.

Filistinli tutuklular, ramazan ayında başlayacakları açlık grevi öncesinde talepleri konusunda İsrailli yetkililerle anlaştı.

Filistin'deki Esir İşleri Heyeti ve Esirler Cemiyeti, yaptıkları ortak açıklamada, "cezai uygulamalar ve keyfi tedbirlerin durdurulması üzerine açlık grevi adımının askıya alındığını" duyurdu.

- Toplu açlık grevleri

Filistinli tutuklular, İsrail'in ihlalleri ve uygulamalarına karşı ilk kez toplu açlık grevi kararı almadı. Tutuklular, hakları için 50 yıldan uzun süredir pek çok kez bu eylemle hayatlarını ortaya koydu.

İlk olarak 1969'da Ramle Hapishanesi'nde yapılan toplu açlık grevi, 11 gün sürdü. Aynı yıl, Keffar Yuna'da yiyecek miktarının ve dinlenme süresinin artırılmasını talep etmek için yapılan grev, 8 gün devam etti.

İsrail'in Nefa Teratsa Hapishanesi'nde kalan Filistinli tutuklular, 1970'de 9 gün süreyle açlık grevine girdi. Aynı yıl, Askalan Hapishanesi'nde 7 gün süreli bir grev oldu. Grevde Abdulkadir Ebulfehm hayatını kaybetti.

Birseba Hapishanesi'nde 1973'te 24 günlük açlık grevi yapıldı. Yine Askalan Hapishanesi'nde 1976'de 45 gün süren bir grev gerçekleşti. Askalan'da 1977'de yapılan açlık grevi ise 20 gün sürdü.

Nefha Hapishanesi'nde 1980'de 33 gün süren toplu açlık grevinde 3 Filistinli hayatını kaybetti.

Nablus'taki Cuneyd Hapishanesi'nde 1984'te 13 gün süreli açlık grevinde radyo ve televizyonun hapishaneye girişini sağlamak gibi başarılar elde edildi.

Yine Cuneyd Hapishanesi'nde 1987 yılında 20 günlük toplu açlık grevi yapıldı. 1988'de ise İsrail'in tüm hapishanelerinde bir günlük greve gidildi. 1991'de Nefha Hapishanesi'nde 17 günlük grev gerçekleştirildi.

"Eylül Grevi" olarak bilinen 1992 grevi ise 22 gün sürdü. Greve 7 bin Filistinli tutuklu katıldı.

Yine tüm İsrail hapishanelerinde gerçekleştirilen 1995'teki grevde tutukluların serbest bırakılması talep edildi. Grev, 18 gün sürdü.

Tüm İsrail hapishanelerinde 1996'da yapılan grev de 18 gün devam etti.

İsrail hapishanelerinin tümünde 1998'de yapılan bir başka grevde 150 Filistinli tutuklunun serbest bırakılması talep edildi.

2000 yılında bir ay süren toplu açlık grevi kapsamında hücre hapsi ve aile ziyaretlerine getirilen kısıtlamalar protesto edildi.

İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutuklular 2001'de 8 günlük toplu açlık grevine girdi.

Tüm İsrail hapishanelerinde 2004'te de 19 gün süren toplu grev gerçekleştirildi. 2006'da ise Şatta Hapishanesi'nde 7 günlük açlık grevi yapıldı.

Filistinli tutuklular 2011'deki açlık grevinde hücre hapsi uygulamasının son bulmasını talep etti; grev, 22 gün sürdü.

Yine hücre hapsinin son bulması talebiyle 2012'de yapılan grev, yaklaşık 1500 kişinin katılımıyla 28 gün devam etti.

İsrail'in idari tutukluluk uygulamasını protesto için 2014'te yapılan toplu açlık grevi 62 gün sürdü. 2017'de 42 gün süren greve ise 1500 tutuklu katıldı.

- Bireysel açlık grevleri

İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutuklular toplu eylemlerin yanı sıra zaman zaman bireysel açlık grevleri de yaptı. Bu grevlerde çoğunlukla idari tutukluluk uygulaması protesto edildi. Halil Avavde geçen yıl bu amaçla yaptığı açlık grevine 172 gün devam etti.

Filistinli tutuklu Hıdır Adnan, birden fazla kez açlık grevine girdi. 2012 yılında 66 gün grev yapan Adnan, 2015'te 52 gün, 2018'de 59 gün, 2021'de 25 gün açlık grevine girdi. Adnan halihazırda ise 5 Şubat'ta başladığı grevi sürdürüyor.

Sair Halahale, 2012 yılında 76 gün açlık grevi yaptı. Aynı yıl Samir İsavi, 265 gün, Eymen eş-Şeravene 261, Eymen Hamdan 130 gün greve gitti. 2013 yılında Eymen Etbiş 104 gün grev yaparken, 2014'te Adil Haribat 129 gün, Ekrem el-Fesisi 70 gün aç kalma eylemini sürdürdü.

Muhammed el-Kayk 2015'te 94 günlük açlık grevine gitti. Bilal Kayid ise 2016 yılında 71 günlük açlık grevi yaptı.

Muhammed Allan, 2015'te 65 gün, 2017'de 43 günlük açlık grevine girerken, Ahmed Gannam, 2019'da 102 gün grev yaptı. 2020'de Mahir el-Ahras 103 gün, Kayid el-Fesfus 131 gün greve gitti. Gazanfer Ebu Atvan 2021'de 65 gün, Hişam Ebu Hevaş 2022'de 141 gün açlık grevi yaptı.