Bazı marketlerin poşetlerine bir haller oldu... Suistimallere dikkat
Plastik poşet kullanımını azaltmak için yapılan düzenleme sonrasında kullanım bazı satış noktalarında yüzde 75'e kadar azaldı. Haziran ayına kadarki geçiş sürecinde marketler ellerindeki eski poşetleri satışa sunabiliyor. Bazı marketlerin bu geçiş sürecini suistimal ettiği iddialarını araştırdık. Piyasada 25 kuruşa satılan, inceliği yüzünden daha marketten çıkmadan yırtılan ve/veya ebadı çok küçük poşetler dikkat çekiyor.
ÖNCELİKLE belirtmem şart. Hem çevreye hem de insanlara zararı tartışmasız olan naylon poşet ve plastik kapların kullanımı her geçen gün daha çok ülkede kısıtlanıyor ya da yasaklanıyor. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bazı ülkelerde bu poşetler ek ücretlerle tüketicilere sunuluyor. Burada tek bir amaç var. Bu ürünlerin kullanımı azaltmak...
Konuyla ilgili kamuoyu ile paylaşılmış birçok bilgi var. Örneğin herkesin haftada yalnızca 2 poşet daha az kullanması durumunda yıllık asgari 100 poşetin çöpe atılmayacağına dikkat çekiliyor. Basit gibi gözükse de rakamlardaki devasalık aslında konunun ne kadar önemli olduğunu ortaya koyuyor. Düşünün Türkiye’de her 5 kişiden 1’i plastik poşet kullanımına son verse 70 yıllık ortalama ömür sürecince 37 milyar daha az poşet tüketileceği gerçeği önümüzde duruyor.
MARKETLERE 10 KURUŞ
İşte bu gerçeklerden yola çıkılarak Türkiye’de 1 Ocak 2019’dan itibaren plastik poşetlerin satış noktalarında kullanıcılara 25 kuruşluk ücret karşılığı verilmesine yönelik düzenleme yapıldı. KDV’nin dahil olduğu bu ücretin 15 kuruşu devlete gidiyor 10 kuruşu ise marketlere kalıyor.
31 Aralık 2019’a kadar kişi başı yıllık plastik torba kullanımının 90’ı, 31 Aralık 2025’e kadar ise 40’ı aşmayacak şekilde azaltılması esas alındı. Çevre Şehircilik Bakanı Murat Kurum yayınladığı genelgede Türkiye’de yıllık 30-35 milyar plastik poşet kullanıldığına dikkat çekti ve bunların kısa sürede atık haline geldiğini ve petrol bazlı olmaları sebebiyle doğaya zarar verdiğinin altını çizdi. Kurum belediyelere gönderdiği genelge de şu noktalara dikkat çekti: “Uygulamanın nihai amacına ulaşması amacıyla belediyenizce, özellikle plastik poşetlerin yaygın olarak kullanıldığı yerlerde pazarlar, marketler gibi çok kullanımlık bez torba, file gibi alternatif malzemelere vatandaşlarımızın kolayca erişebilmesi, bunların vatandaşlarımıza doğrudan temini ve dağıtımı yönünde gerekli çalışmaların yapılarak uygulamaya destek sağlanması hususunda gereğini rica ederim.” Tüm bunları niye hatırlattım. Son dönemde tartışma konusu olan poşetlerin marketlerde parayla satılmasının öncelikli amacı devlete ya da marketlere gelir sağlamak değildi. Bu poşetlerin kullanımını azaltmaktı.
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ